publicatie in Volkrant d.d. 19 augustus 2017
2012-08-28 17:11:41 HILVERSUM – Paul Römer, algemeen directeur van de NTR. ANP KIPPA ROBERT VOS
NTR-directeur Römer laat via krant en radio weten dat hij een reclamevrije NPO een weldaad zou vinden. Afgezien van de mogelijkheid dat Römer zich ontpopt als het Trojaanse paard van de commerciëlen, die al jaar en dag te hoop lopen tegen de oneerlijke concurrentie van de NPO, is zijn stellingname wat wonderlijk, maar niet onzinnig.
Het is een gotspe dat hoge kijkcijfers scorende programma’s als DWDD, Boer zoekt vrouw, Heel Holland bakt en zeker ook het voetbal met belastinggeld gemaakt worden. Zij scoren allemaal tegen of boven de miljoen kijkers en kunnen zich makkelijk bedruipen met eromheen geplaatste reclameblokken. Andersom forceert nu de druk om reclame te verkopen de NPO tot het maken van makkelijke mainstreamprogramma’s en zijn de kleinere doelgroepen een kerntaak van de NPO de dupe met steeds minder tijd, ruimte en geld.
De oplossing: vorm NPO3 om tot de commerciële publieke zender. Plaats daar alle hoogscorende programma’s van de NPO, omringd maar niet onderbroken door reclame. NPO 1 en 2 kunnen dan ingezet worden zonder kijkcijferdruk voor de kerntaken van de NPO, dat wil zeggen maken wat er anders niet gemaakt wordt: kleinere doelgroepen bedienen, experimenteren, jonge makers de kans geven, onafhankelijke informatie- en nieuwsvoorziening, cultuur en educatie.
En dan kunnen die twee zenders ook zonder reclame. Wat een rust. En de commerciëlen kunnen dan ook niet meer klagen over oneerlijke concurrentie. Krijgt Trojaans paard Römer alsnog het lid op de neus.
Kas van der Linden, programmamaker, Utrecht
Hartverwarmend
Terecht werpt Kas van der Linden de mogelijkheid op om de derde tv-zender van de NPO om te vormen tot commerciële zender (Volkskrant, 19 augustus). Daarvan zouden dan de opbrengsten ten goede komen aan de NPO. Zo deden de Britten dat in de jaren zeventig. Zij vestigden zelf een commerciële zender en noemden het Independent Television (ITV). Die bestaat nog steeds. De opbrengsten van de daaraan verleende concessies stromen in de staatskas, waardoor de BBC mede kan worden gefinancierd.
Precies dit idee is al voor Nederland verwoord in een rapport, gemaakt in opdracht van de VPRO in… 1981 (Aanbevelingen voor een toekomstige omroepstructuur). De onafhankelijke commissie die het rapport opstelde, stond onder leiding van de oud-omroepminister uit het kabinet-Den Uyl, Harry van Doorn. Dit advies werd destijds door de omroeporganisaties (niet door de NOS) krachtig bestreden. Zij wisten bij CDA-minister Brinkman de derde zender gewoon voor de publieke omroep te claimen. Een domheid, want vlak daarna wist RTL de opengevallen plek voor een commerciële tv-zender te bezetten. Dat kon RTL dankzij de komst van satelliettelevisie. Het is hartverwarmend dat dit idee uit 1981 door een omroepprogrammamaker wordt opgepakt. Nu de politiek nog! Het rapport van 36 jaar geleden zou het kabinet daarbij goed kunnen gebruiken.
Erik Jurgens, oud-voorzitter NOS (thans NPO), Amsterdam